Sagalassos Antik Kenti : Burdur’un Antik Ruhu

Antik kent aşığı bir çift olarak antik kentleri gezmelere doymuyoruz. Ülkemizde de maşallah o kadar antik kent var ki gez gez bitmiyor. Ama bu antik kentlerden öyle bir antik kent var ki gerçekten bizi bizden aldı. Bu antik kent Sagalassos Antik Kenti. Burası bulunduğu konumuyla, mimari yapısıyla, büyüleyici atmosferi ile bizim gönlümüze taht kurdu.

Sagalassos Antik Kenti Burdur’un Ağlasun ilçesinde yer alıyor. Sagalassos kelimesinin anlamı, buradaki yazıtlarda ismi geçen ve Agalassoslu diye bahsedilen bir rahipten geliyor. Antik şehrin adının ise bilinen bir anlamı yok.

“Aşkların ve İmparatorların Şehri” olarak bilinen Sagalassos Antik Kenti’nin tarihi günümüzden 12.000 yıl öncesine kadar uzanıyor. UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne 2009’da giren Sagalassos, deniz seviyesinden 1750 metre yükseklikte, bulunduğu vadiye hakim bir tepede kurulu. Bu antik kentin yüksek bir konumda kurulu olması buranın günümüze daha sağlam gelmesini sağlamış. Sagalassos’da kimler yaşamış derseniz, burada M.Ö. 3000 sonlarında Batı ve Güney Anadolu’da yaşayan Luvi kabilelerinin bir kolu olan Pisidia halkından Sagalassoslular yaşamış.

Sagalassos Antik Kenti Gezi Rehberi

Sagalassos Antik Kenti Hakkında Bilgi

Pisidia bölgesinin Roma imparatorluk döneminin en önemli şehri olan Sagalassos’da bulunan yapıların büyük bir çoğunluğu Roma dönemine ait. Sagalassos’un ilk keşfi 1706 yılında Fransız gezgin Paul Lucas tarafından yapılmış. Sagalassos Antik Kentinde hamam, kireç ve metal fırınları, aşağı agora (çarşı), Antoninler Çeşmesi ve odeon ve tiyatro, Neon kütüphanesi, seramik üretim merkezi, meclis binası, kilise, heroon, tapınak ve Cladius kapısı bulunuyor. Yok yok her şey var burada.

Sagalassoslular M.Ö. 3. bin yılın sonlarında Batı ve Güney Anadolu’da yaşayan Luvi kabilelerinin bir kolu olan Pisidia halkından. M.Ö. 333 yılında Büyük İskender, bu şehri ele geçirmiş. Sagalassos, Seleucid (Seleukos) ve Attalid (Attalos) hakimiyetlerine girmiş, M.Ö. 25 yılında Galatia kralı Amyntas’ın, ardından Agustus tarafından Roma İmparatorluğu topraklarına katılmış. Hadrian’ın 120’li yıllarda Sagalassos’u Pisidia imparatorluk kültünün resmi merkezi seçmesi üzerine başlayan çok daha büyük çaplı ekonomik büyüme, bir yüzyıl sürecek imar büyümesini başlatmış. Kent, 6. yüzyılın ortasına kadar gelişmeye devam eden kent M.S. 590 yılında yaşanan büyük depremde yerle bir olmuş. M.S. 13. yüzyıl ortalarında Selçukluların son Bizans kalelerini de ortadan kaldırmasına kadar kentin yıkıntıları arasında birkaç küçük köy ayakta kalmaya devam etmiş.

Kentin en belirgin yapısı aşağıda da bahsedeceğim muhteşem Antoninler Çeşmesi. Şehir, İmparator Hadrian (M.S. 2. yy) döneminde ekonomik siyasi ve sosyal anlamda en iyi dönemini yaşamış. Sagalassos, günümüze kadar en iyi koruna gelmiş antik yerleşimlerden biri. Arkeolojik kazılarda ortaya çıkan 5.5 metre civarında boyu olabileceği tahmin edilen İmparator Marcus Aurelius ve İmparator Hadrian’a ait heykeller ile çıkarılan diğer eserler Burdur Müzesinde sergileniyor.

Sagalassos Antik Kenti Antoninler Çeşmesi

Yaklaşık 2000 yıldır akan bir çeşme… Sagalassos Antik Kentini diğer antik kentlerden ayıran en önemli fark kesinlikle Antoninler Çeşmesi‘dir. İnanılmaz güzel bir mimariye sahip olan Antoninler Çeşmesi, MS 161 – 180 yılları arasında Roma İmparatoru Marcus Aurelius zamanında yapılmış. Daha sonra MS 500 yılında yaşanan depremde yıkılan ve toprak altında kalan Antoninler Çeşmesi yedi farklı renkte taştan oluşuyor. Şelaleli bir çeşme olan Antoninler Çeşmesi’nde ışık oyunlarına imkân veren Afyon mermeri kullanılmış. İkisi tanrı Dyonysos’a ait olan çok sayıda heykelle süslü olan çeşme, ne yazık ki MS 650 yılında meydana gelen ikinci depremle tekrar yıkılmış.

28 metre uzunluğunda, 9 metre yüksekliğindeki Antoninler Çeşmesi’nde tümü tanrı Dionysos’a ithaf edilmiş semboller yer alıyor. Çeşmenin nişlerinde yer alan heykellerden ikisi Dionysos’a ait. Depremlerde zarar gören bu heykeller yapılan kazılarda ortaya çıkarılmış.

Antoninler Çeşmesi, antik kentin politik merkezi olan yukarı agoraya ek olarak estetik görüntü kazandırmak amacıyla yapılmış. 4,5 metre yüksekliğindeki şelaleden akıp 81 m³ kapasiteli havuzu dolduran Antoninler Çeşmesinden çıkan heykeller Burdur Müzesinde sergileniyor.

1750 metrede hala aktif olan bir antik çeşme başka nerede vardır bilemem ama bu çeşme gerçekten bu kenti büyüleyici hale getiriyor.

Sagalassos Antoninler Çeşmesi Mitolojisi

Antoninler Çeşmesi, mitolojide bir takım hikayelerde geçiyormuş. İnanışa göre buranın suyundan içenler aşık oluyor gibi bir inanış varmış. Aşık olmak isteyenlere duyurulur. Bol bol bu çeşmeden su için .:)

Sagalassos Antik Kenti Ziyaret Saatleri

Sagalassos Antik Kenti’nin ziyaret saatleri aşağıdaki gibi. Yazın burası çok sıcak olabiliyor. Öğlen güneşine kalmamayı tavsiye ederim.

Sagalassos Antik Kenti Nerede ?

Sagalassos Antik Kenti, Burdur’un Ağlasun ilçesinin sınırlarında yer alıyor. Ağlasun – Sagalassos arası yaklaşık 8 km.

• Burdur – Merkez Sagalassos Antik kenti arası yaklaşık 58 km
• Antalya – Sagalassos Antik kenti arası yaklaşık 109 km
• Isparta – Sagalassos arası ise yaklaşık 48 km
• Muğla – Sagalassos arası ise yaklaşık 280 km.

Isparta’dan antik kente navigasyon size kısa olan alternatif orman yolu öneriyor bu yola girmeyin ! Sagalassos Antik Kenti’nin haritadaki konumu ise burada.

Sagalassos Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir ?

Sagalassos Antik Kentine gitmenin en pratik yolu ya kendi aracınız ya da kiralayacağınız araç. Aracınızla ilk olarak Burdur’un Ağlasun ilçesine ulaşıyorsunuz oradan da tepelere yani Sagalassos’a çıkıyorsunuz.